Het geld van de toekomst/Politieke polarisatie
| ← | → |
Angst is voor de politiek wat de oceaan is voor een eiland. Het trekt de grenzen van het kiesdistrict, wie u wilt buitensluiten en wie u wilt toelaten.
Daarom geven politici overal ter wereld waar mogelijk andere landen de schuld als zich een bijzonder moeilijke situatie voordoet. Dáár kan niemand op hen stemmen. Maar werkloosheid en geweld leiden meestal tot de noodzaak de schuld te leggen bij situaties dichter bij huis.
Men kan bijvoorbeeld niet onderscheiden of de verkiezingskreet ‘Deze immigranten zijn de oorzaak van onze werkgelegenheidsproblemen’ afkomstig is van Pat Buchanan in de VS, Zhirinofsky in Rusland, Gianfranco Fini in Italië, Haider in Oostenrijk of Jean Marie Le Pen in Frankrijk. Allen zijn pas kortgeleden een politieke beweging begonnen en trekken nu al 10 tot 20% van de kiezers. Ten slotte kan men verwachten dat deze meer extremistische partijen zullen groeien naarmate de werkloosheid en het geweld toenemen.
Op de verkiezingsnacht in 1994 in Italië werd de neofascistische leider Gianfranco Fini door jongelui (veelal werkloos) begroet met kreten van ‘Duce! Duce!’ en haalde zijn partij landelijk onverwachts 13,5% van de stemmen. Commentatoren waren verbaasd waarom jonge mensen—te jong om Mussolini te hebben meegemaakt of heimwee naar zijn tijd te kunnen hebben—spontaan opnieuw dezelfde waarden en slogans uitvonden die door hun grootouders waren gebruikt. Toch is dit voorspelbaar.
Naarmate meer extremistische partijen een grotere rol in ons politieke bestel spelen wordt het steeds moeilijker ‘het politieke midden aan te houden’. In het politieke spectrum worden posities meer gepolariseerd en het ontwikkelen van consensus wordt bijna onmogelijk. Dit kan vruchtbare grond voor extreem nationalisme zijn, zelfs leiden tot een ‘etnische zuivering’ zoals in Joegoslavië plaatsvond in de jaren negentig nadat het IMF een economische herstructurering oplegde, of in Indonesië met het doden van verschillende minderheden na de val van de roepia in 1998/99. Bovendien kunnen deze problemen zich uitbreiden als de bevolking de onrust ontvlucht om een veilig onderkomen te vinden in buurlanden en daar nieuwe werkloosheidsproblemen ontstaan.
Stel u eens voor wat dat betekent voor het investeringsklimaat.