Het geld van de toekomst/Noppes
| ← |
Enkele in Nederland werkzame systemen van complementaire munteenheden |
→ |
door Werner Barendrecht (werner@noppes.nl)
Noppes werd op 3 november 1993 opgericht door Rob van Hilten in opdracht van Aktie Strohalm. In Nederland zou dit het eerste LETS systeem worden. Rob had rondgekeken in Engeland en probeerde in Noppes het beste uit de diverse systemen toe te passen. Omdat Noppes in de beginjaren op vrijwilligers draaide bleek het lastig om alle plannen in één keer te realiseren. Er werd daarom in de eerste jaren het ‘Noppesmodel’ ontwikkeld, een soort visie op de toekomst. Het Noppesmodel ging uit van verschillende afdelingen of units: een individueel netwerk, een bedrijvennetwerk, een uitzendbureau en in het midden een servicebureau en administratiekantoor. Individuen zouden met elkaar handelen, en bedrijven met bedrijven. Als individuen iets bij bedrijven zouden kopen dan kwam de cirkel weer rond doordat bedrijven (via het uitzendbureau) deelnemers als personeel inhuurden.
De eerste jaren lag de focus op het opzetten, professionaliseren en groeien van het individuele netwerk. Een groot probleem was (gek genoeg) geld. Hierdoor was het lastig om personeel lang vast te houden of goede software te ontwikkelen. Daar kwam verandering in toen we in de loop van 1996 gebruik konden maken van enkele gesubsidieerde banen. In hoog tempo werd toen een complete organisatie opgezet met een tijdschriftredactie, een automatiseerder, administratie, promotie. Vanaf dat moment kwam er een professioneel tijdschrift uit met advertenties, werden er vier keer per jaar Noppesmarkten gehouden (met 400–500 bezoekers per keer) en ging het netwerk in hoog tempo groeien.
Enkele cijfers en feiten over Noppes
Begonnen we met 30 mensen, eind 1998 zaten we op zo’n 1100 deelnemers, en dat is sindsdien ongeveer gelijk gebleven. Groei is nog zeker mogelijk, in 1998 kozen we echter voor een focus op kwaliteit boven groei. Inmiddels (maart 2000) is die kwaliteit veel beter en zijn we weer voorzichtig aan het groeien. Er wordt heel wat afgehandeld binnen Noppes. Uit onderzoek blijkt dat iedere Nopper gemiddeld 1 x per maand zo’n 50 noppes verdient en uitgeeft. In praktijk zijn die noppes ook méér waard dan de gulden, aangezien noppesdiensten of goederen doorgaans goedkoper zijn dan als je het voor guldens zou moeten doen). In vergelijking met de guldenseconomie gezien is het natuurlijk niet zo erg indrukwekkend, maar tóch moet dit niet onderschat worden. De waarde zit ‘m voor de deelnemers in een combinatie van je eens iets ‘extra’ te permitteren én persoonlijk contact. Noppes heeft zeer sterk de functie van een ‘dorp’ in de grote stad: iets voor elkaar doen, een netwerk achter de hand, een soort band die doorgaans ontbreekt in het stadsleven. Wat voor soort mensen doen mee? De meeste Noppers zijn mensen die in zijn voor nieuwe dingen, een brede belangstelling hebben en vaak een (licht )kritische houding hebben t.o.v. de reguliere maatschappij. Het beeld dat de buitenwereld vaak heeft (Noppes is voor uitkeringstrekkers) klopt niet. Bijna 75% is hoger opgeleid (HBO of Universiteit), tweederde heeft (tenminste deeltijd) werk. Er zijn veel alleenstaanden en alleenstaande ouders. Dit profiel sluit in hoge mate aan bij het profiel van de Amsterdamse bevolking als geheel. Het is onze wens om meer en meer ‘in te burgeren’ en ook andere doelgroepen binnen te halen.
In het begin was de relatieve grootschaligheid van Noppes echt een item. Velen waren bang dat, als Noppes te groot zou worden, het intieme karakter verloren zou gaan. Dat blijkt niet het geval. Door de groei is er juist meer divers aanbod gekomen en meer handel. Tevens vinden de deelnemers bínnen het netwerk toch wel hun ‘scene’.
Activiteiten en promotie
Noppes heeft gekozen voor een duidelijke en actieve uitstraling. Het tijdschrift Noppes (inmiddels de Noppeskrant) wordt door de hele stad verspreid. De human interest artikelen zijn ook voor niet noppers interessant. Daarnaast hebben we een groot aantal Noppes markten georganiseerd, steeds weer in een ander stadsdeel en met een ander thema. Deze markten zijn een ontmoetingsplaats voor deelnemers en promotie voor geïnteresseerden. Op zo’n markt zijn kraampjes waar deelnemers hun spullen of diensten aanbieden, er zijn lekkere hapjes en drankjes, muziek en optredens. Alles op de markt is voor noppes! De markten worden door zo’n 400–500 mensen (deelnemers en geïnteresseerden) bezocht.