Het geld van de toekomst/Sterk ondersteunend

←

Matig ondersteunend

Het geld van de toekomst (291) Bernard Lietaer

Welke politiek?

→

Waar het hier om gaat is het verstrekken van systematische financiering voor initiatieven voor complementaire munteenheden die betere sociale resultaten geven tegen lagere kosten voor de overheid. Dit zou inhouden het financieren van de start van een systeem van complementaire munteenheid alsmede alle andere zaken die genoemd zijn bij de politiek van matige ondersteuning.

De Japanners gaan nog verder met hun systeem van gezondheidszorg en met regionale ontwikkelingen die gebaseerd zijn op projecten met ‘eco-geld’. De Japanse regering zorgt voor volledige financiering van activiteiten die met eco-geld plaatsvinden en overweegt de kosten van de boekhouding en clearingsystemen van de tijdrekeningen in de gezondheidszorg voor haar rekening te nemen. Zij vindt dit terecht, omdat het de noodzaak van het financieren van de traditionele gezondheidszorg in yen vermindert en bovendien tot betere dienstverlening leidt.

Naast automatische belastingvrijstelling voor inkomens in een complementaire munteenheid (zoals het geval is in de VS voor Tijddollars), zou de meest productieve belastingprikkel díé prikkel zijn die ertoe leidt dat zelfstandigen en ondernemingen een complementaire munteenheid accepteren. Zo’n prikkel zou de kwaliteit en verscheidenheid van goederen en diensten die in complementaire munteenheden beschikbaar komen ten goede komen. Omdat de meeste systemen van complementaire munteenheden al worden opgezet als non-profitorganisaties met leden, zou men ondernemingen gewoon kunnen toestaan om inkomen in complementaire munteenheden te laten behandelen als bijdragen aan een non-profitorganisatie. Community Way, een project van miljoenen dollars in Vancouver, Canada, experimenteert op dit moment met deze aanpak, waarbij men smartcards gebruikt om het gedeelte met de complementaire munteenheid te behandelen.

Nog een belangrijke prikkel die niet ten laste hoeft te komen van het regeringsbudget zou zijn het accepteren van een complementaire munteenheid voor het betalen van plaatselijke belastingen. Het voornaamste doel van zulke plaatselijke belastingen is het verlenen van plaatselijke diensten en er is geen reden waarom plaatselijke autoriteiten niet in staat zouden zijn een complementaire munteenheid te gebruiken voor gedeeltelijke betaling voor zulke plaatselijke diensten. In Manchester, Engeland, bijvoorbeeld hebben plaatselijke autoriteiten de beginkosten van het LETS-systeem betaald door een lening te verstrekken in ponden sterling, maar gaan zij ermee akkoord terugbetaald te worden in ‘spoeltjes’, de plaatselijke munteenheid. Er kunnen nog andere redenen zijn die zo’n politiek zouden rechtvaardigen, zoals het bevorderen van plaatselijke duurzaamheid (zie kader).

Duurzaamheid en de keuze van een munteenheid voor het betalen van belasting

Plaatselijke overheden die positief staan tegenover het bevorderen van plaatselijke duurzaamheid, in welke vorm dan ook, vergeten vaak dat het meest effectieve gereedschap om plaatselijke duurzaamheid te vernietigen, het invoeren van een nationale munteenheid is geweest. Ooit werd dit doelbewust gedaan. In Afrika in de 19e eeuw bijvoorbeeld, toen Engeland de koloniale economieën wilde ‘openstellen’ voor Engelse importen, werd een ‘hutbelasting’ ingevoerd, te betalen met de nationale munteenheid. Het simpele feit dat elke gezinseenheid verplicht werd jaarlijks een belasting te betalen die werd vastgesteld in de nationale munteenheid, betekende ook dat elk gezin een inkomen in die munteenheid moest gaan verdienen en daarom buiten de traditionele plaatselijke kring handel moest gaan drijven. De ‘hutbelasting’ was voldoende om er in een paar jaar tijd voor te zorgen dat de doelstelling van het opbreken van plaatselijke handelspatronen, waarmee plaatselijke economieën eeuwenlang autarkisch waren geweest, gerealiseerd werd. Een stad of regio die haar plaatselijke duurzaamheid wil verbeteren maar haar lokale belastingen alleen in de nationale munteenheid laat betalen, lijkt op een dokter die een alcoholist wil genezen door meer alcohol voor te schrijven.