Het geld van de toekomst/Verziende Bril?
| ← |
Het geld van de toekomst ({{{page}}}) |
→ |
Wat gebeurt er als u de manier waarop u door een verrekijker kijkt omdraait? In plaats van het feit dat verre voorwerpen dichterbij komen lijkt alles nu verder weg.
In onze metafoor van de Bijziende Bril vormde de positieve rentevoet de eigenschap van ons huidige geldstelsel die tot een algemene financiële bijziendheid leidde en de toekomst minder relevant deed lijken. En hoe hoger de rentevoet, hoe hoger de bijziendheid. Met andere woorden, het resultaat van positieve rentevoeten is hetzelfde als wat er gebeurt als u door de verkeerde kant van de verrekijker kijkt.
Wat zou er gebeuren als we de bril van de financieel analist zouden omdraaien?
Kent u de vertragingsrente nog die we aan het einde van het vorige hoofdstuk noemden? Vertragingsrente was het geesteskind van Silvio Gesell (1862 1930) en werd het meest recent gebruikt als middel tegen oppotten van de zegelgeldmunteenheden van de jaren dertig. Gesells begingedachte was dat geld een soort openbare dienst is, net zoals een buskaartje. En dat er een kleine vergoeding wordt betaald voor de tijd dat men dat geld oppot.
Vanuit financieel gezichtspunt is vertragingsrente op geld wiskundig gelijk aan een negatieve rentevoet. Om redenen die spoedig duidelijk zullen worden, zal ik deze tijdgerelateerde vergoeding een ‘duurzaamheidsvergoeding’ noemen. Wat zou nu een duurzaamheidsvergoeding of vertragingsrente betekenen voor het gezichtsvermogen van onze financieel analist? Het project als beschreven in figuur 8.2 zou er voor hem plotseling uit komen te zien als aangegeven in figuur 8.4.
Dit is niet alleen maar juist door de mechanische toepassing van de vergelijkingen van de contante waarde. Ook al lijkt het op het eerste gezicht eigenaardig, zelfs als het tegenspreekt waar we met onze normale munteenheid aan gewend zijn, toch snijdt het financieel gezien absoluut hout.
Laten we aannemen dat ik u de keuze geef tussen 100 eenheden van een inflatievrije munteenheid met een duurzaamheidsvergoeding, vandaag te ontvangen of over een jaar. Als u het geld niet voor onmiddellijke uitgaven nodig hebt en mijn kredietwaardigheid over een jaar is aan u gegarandeerd, zult u logischerwijze het geld pas over een jaar willen hebben. De reden hiervoor is dat u, door het geld pas over een jaar te ontvangen, voor dit jaar geen duurzaamheidsvergoeding hoeft te betalen. In technische termen zullen de 100 eenheden, gedisconteerd naar de waarde van vandaag, voor u over een jaar meer waarde hebben dan wanneer u ze nu zou ontvangen. Zij zullen precies 100 plus de duurzaamheidsvergoeding waard zijn.
Als munteenheden worden gebruikt waarvoor een duurzaamheidsvergoeding wordt gevraagd, zal de toekomst in de loop der tijd waardevoller worden, precies het tegenovergestelde van wat er gebeurt met onze normale munteenheden met positieve rente.
Er resteren nog twee fundamentele zaken die we moeten bespreken:
- Hoe zou zo’n idee geïmplementeerd kunnen worden? Wie zou het initiatief kunnen nemen voor zo’n nieuwe wereldmunteenheid in de nabije toekomst?
- Is zo’n onorthodox geldstelsel gezond? Wat zouden de economische gevolgen zijn?