Het geld van de toekomst/Relatie met rentevoet
| ← |
Het geld van de toekomst ({{{page}}}) |
→ |
In de hiervóór gegeven uitleg van de techniek van contante waarde hebben we aangenomen dat de gebruikte discontovoet gelijk is aan de rentevoet van de munteenheid. In werkelijkheid zou de discontovoet die gebruikt moet worden, de ‘kapitaalkosten van het project’ moeten zijn. Zonder onnodig technisch te worden is er niet één, maar zijn er drie componenten voor die kapitaalkosten:
- de rentevoet van de betrokken munteenheid;
- de kosten van het kapitaal;
- een aanpassing die de onzekerheid over de geldstroom van het project zelf weergeeft.
De derde component is volledig project gerelateerd en wordt daardoor niet beïnvloed door de gebruikte munteenheid. Deze onzekerheid blijft gelijk, onafhankelijk van het geldstelsel, en daarom laten we dit aspect voor onze discussie verder buiten beschouwing. De eerste twee daarentegen worden direct beïnvloed door het geldstelsel van de betrokken munteenheid.
Hier ligt de basis van de spreekwoordelijke ‘kortzichtigheid’ van de financiële markten, die ondernemingen dwingt besluiten te nemen waarvan zij weten dat deze nadelig kunnen zijn voor de samenleving en zelfs op de lange termijn voor de onderneming zelf.
Als een directeur van een onderneming in de verleiding zou komen om te denken in termen van sociale en ecologische overwegingen op de lange termijn, zou hij spoedig door zijn bestuur worden ontslagen of—desnoods—door een nieuw bestuur nadat overvallers (‘raiders’) de firma hadden overgenomen. ‘Een bijzonder soort investeerders, de ‘‘corporate raiders’’, specialiseert zich in het plunderen van gevestigde ondernemingen. Het basisproces is eenvoudig, hoewel de details ingewikkeld zijn en de machtsstrijd vaak smerig. De overvaller zoekt een onderneming die op een openbare effectenbeurs wordt verhandeld en een ‘‘opbreekwaarde’’ heeft die groter is dan de huidige marktwaarde van de aandelen. Soms zijn dat ondernemingen in problemen. Vaker zijn het goedgeleide, financieel gezonde ondernemingen die zich gedragen als goede burgers en naar de toekomst kijken. Zij hebben vaak aanzienlijke kasreserves om een economische terugslag op te vangen en hebben soms natuurlijke middelen die zij managen op basis van een duurzame benadering.’117 Na de overname veranderen zij van beleid om kortetermijnwinsten te krijgen, die ironisch genoeg vaak dienen om de rente te betalen op de enorme leningen die zij moesten sluiten om de overname überhaupt mogelijk te maken. Het nettoresultaat: weer een onderneming die een bijziende bril heeft opgezet.
Samenvattend zien we dat in het bestaande geldstelsel denken op de lange termijn niet alleen minder winstgevend is maar zelfs zwaar bestraft wordt.
Het is echter ook mogelijk om een geldstelsel te ontwerpen dat de kapitaalkosten dramatisch zou verlagen, door tegelijkertijd zowel de rentevoet als de kosten van het kapitaal te verlagen. En u zult zien hoe dit proces de financiële belangen in overeenstemming brengt met de doelstellingen voor duurzaamheid op de lange termijn .