Het geld van de toekomst/Creditcards

Uit Aardnoot
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Kredietmarkten

Het geld van de toekomst (391)
Bernard Lietaer

Uw spaargeld: waardeopslag

Creditcards ontstonden als een gemakkelijk betaalmiddel bij de aanschaf van benzine, olieverversing en reparaties voor auto’s in Amerika. Zij werden uitgegeven door oliemaatschappijen om de merkentrouw te bevorderen—precies hetzelfde als de luchtvaartindustrie nu doet met de Frequent Flyer Miles.172 In 1949 creëerde Diners Club de eerste moderne ‘chargecard’, waarbij ze aan de achterkant trots álle 27 restaurants (‘de beste in het land’) vermeldde waar de kaart werd geaccepteerd. Net zoals in Bellamy’s reis door de tijd waren ze van karton gemaakt (zie kader). In 1955 ging Diners Club over op plastic.173 In 1958 lanceerden de Bank of America en de American Express Company, die toen al een gevestigde naam had als ‘de traveller checks onderneming’, elk hun eigen plastic creditcard. Na een grote reorganisatie werd de BancAmericard in 1971 opnieuw gelanceerd binnen de samenwerking met VISA-card. In 1999 zijn bij VISA card niet minder dan 20.000 financiële instellingen over de gehele wereld en 400 miljoen kaarthouders aangesloten en bedraagt de jaarlijkse omzet een indrukwekkende $1,2 biljoen. Hoewel het de grootste organisatie is, is het slechts een van de duizenden creditcardsystemen die op aarde zijn ontsproten. Belangrijker nog is het feit dat er een geheel nieuwe manier van geld lenen tot stand is gekomen.

Betoverd geld

Er was eens een man die op 30 mei 1887 in slaap viel en weer wakker werd op 30 september 2000. Een van de verbazingwekkende dingen die hij ontdekte, was dat de Amerikanen nog steeds rekenden in dollars en centen, maar voor alles wat ze in winkelcentra kochten betaalden met ‘kartonnen creditcards’. Dit is het intrigerende begin van een verhaal dat in 1888 door Edward Bellamy werd gepubliceerd met als titel Looking Backward: 2000-1887. Schrijvers verzinnen de gekste dingen…

De rentevoet van creditcards is veel hoger—vaak een veelvoud—van wat banken zouden kunnen verdienen aan normale leningen aan ondernemingen of consumenten. Daarom is deze vorm van geldschepping onweerstaanbaar voor de ondernemingen die creditcards uitgeven.

Het bovenstaande laat zien hoe de banken—in minder dan één generatie—hun eeuwenoude praktijk van kredietverschaffing aan ondernemingen loslieten en die vervingen door creditcards voor consumenten.