Het geld van de toekomst/Positieve resultaten van het moderne geldstelsel
| ← |
Het geld van de toekomst ({{{page}}}) |
→ |
We zouden moeten beginnen met te erkennen dat het moderne monetaire systeem een sleutelrol heeft gespeeld voor de buitengewone verworvenheden van het Industriële Tijdperk.
Als u wilt industrialiseren dient u voldoende middelen voor de industrie te concentreren. Staalfabrieken worden niet op kleine schaal in de achtertuin gebouwd: de Chinezen probeerden dit nog in de jaren zeventig en faalden. En om middelen te concentreren is—om een grapje van Churchill over democratie te parafraseren—concurrentie tussen particuliere spelers het slechtste systeem, met uitzondering van alle andere systemen. Zou u uw nieuwe auto, maaltijd of computer het liefst kopen bij een leverancier die níét concurreren moet?
Dit systeem van concurrentie is over de gehele wereld absoluut effectief geweest bij het opzetten en verbreiden van het Industriële Tijdperk.
De werkelijk buitengewone prestaties van het Industriële Tijdperk kunnen het best worden gewaardeerd door te kijken naar de gevolgen voor onze soort als geheel. Het menselijk leven is door het proces van industrialisatie volledig veranderd. Om te zien wat er zo uniek is aan de laatste tweeënhalve eeuw, moet u even naar de volgende grafiek kijken (figuur 8.1).
De menselijke bevolking bleef gedurende bijna haar gehele bestaan onder het niveau van 400 miljoen zielen. Er waren verschillende periodes met een aanzienlijke bevolkingsvermindering: aan het einde van het Paleolithicum (ruwweg 10.000–8000 v.C.) en aan het einde van de Middeleeuwen, toen de Zwarte Dood minstens 75 miljoen mensen (inclusief ongeveer een kwart van de Europese bevolking) doodde. De menselijke bevolking groeide voor het eerst naar een miljard gedurende de eerste helft van de 19e eeuw. Toen begon de doorgroei.
We bereikten het tweede miljard in 1925, het derde in 1962, het vierde in 1975, het vijfde in 1986 en het zesde in 1996. Op dit ogenblik is het duidelijk goed nieuws dat de groeivoet is begonnen af te zwakken. De meeste experts verwachten dat we nu aan de laatste verdubbeling bezig zijn. We zouden het zevende miljard in 2009 en het achtste miljard in 2019 moeten bereiken. Men denkt dat de wereldbevolking zich ergens omstreeks het jaar 2050 rond de tien tot twaalf miljard mensen zal stabiliseren.113
Wat deze bevolkingsexplosie mogelijk heeft gemaakt (alweer ten goede en ten kwade) is duidelijk de Industriële Revolutie geweest, toen de kracht van mensen en dieren voor het eerst door energie op basis van fossiele brandstoffen werd vervangen. De productie van goederen volgt zelfs een steilere lijn dan die van de bevolking. Het bruto nationaal product (bnp) per hoofd van de bevolking vermenigvuldigde tussen 1800 en vandaag met een factor 20.
De levensstandaard is omhooggeschoten van nauwelijks in leven kunnen blijven tot wat onze voorouders zouden beschouwen als buitengewone welvaart voor veel mensen in Europa, Noord Amerika en geïndustrialiseerd Azië. Dit zijn enorme verworvenheden die, welke nadelen zij ook met zich meebrengen, toch moeten worden erkend. Maar er is ook een andere kant van deze balans, die we nu recht in de ogen moeten kijken.
|
|
| Figuur 8.1: Wereldbevolking (in miljoenen)112 |
