Het geld van de toekomst/Monetaire instabiliteit

Uit Aardnoot
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Klimaatverandering en ondergang van biodiversiteit

Het geld van de toekomst (34)
Bernard Lietaer

Geld als de kern van de Hogedrukketel

Michel Camdessus, de eerste man die drie keer gekozen werd tot managing director van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), heeft de bijna ineenstorting van Mexico in december 1994 ‘de eerste financiële crisis van de 21e eeuw’ genoemd. Een volledige economische ondergang werd alleen voorkomen doordat de VS op het laatste moment een pakket noodmaatregelen van ongehoorde grootte—$50 miljard—wist te regelen. Maar na het Mexicaanse debacle kon zelfs Camdessus niet de schaal en de snelheid van de Zuidoost Aziatische crisis van 1997 verwachten, waarbij het Mexicaanse probleem in het niets verdween, met noodmaatregelen die de hulp aan Mexico op kruimelwerk deed lijken. Dit werd gevolgd door de Russische crisis in 1998 en de Braziliaanse krach van begin 1999. Als er geen voorzorgsmaatregelen worden genomen is er een kans van 50% dat er in de komende vijf tot tien jaar een dollarcrisis komt die zal neerkomen op een wereldwijde ineenstorting van het geld. Op het ogenblik heeft de monetaire crisis drie continenten getroffen. Robert Rubin, op dat moment minister van Financiën van de VS, voegt daaraan toe: ‘We hebben nog nooit eerder zoveel landen gezien die tegelijkertijd moeilijkheden ondervinden.’

Paul Krugman, ‘de meest gelauwerde econoom van zijn generatie’,22 concludeert in ‘De terugkeer van de depressie economie’ in Foreign Affairs somber: ‘Nog maar twee jaar geleden waren ik en de meesten van mijn collega’s redelijk van vertrouwen dat, hoewel de wereld voortdurend zou lijden onder economische problemen, die problemen niet veel zouden lijken op de crisis van de jaren dertig. (…) De waarheid is dat de wereldeconomie meer gevaren inhoudt dan we hadden gedacht. Problemen die we dachten te kunnen genezen hebben opnieuw de kop opgestoken, net als tijdelijk onderdrukte bacteriën die op een later tijdstip tot een mogelijke weerstand tegen antibiotica leiden. (…) Kortom, er zit beslist een vleugje van de jaren dertig in de lucht.’23

In de Introductie kunt u lezen waarom deze herhaalde verstoringen niet zomaar ongelukken zijn maar tekenen van een systematische ontwrichting van het officiële monetaire systeem. Dit houdt in dat geen enkel land zich immuun mag achten voor zulke problemen: China niet, Duitsland niet, Nederland niet, zelfs heel Europa niet, en evenmin de VS.

De laatste geldvraag is eenduidig: Hoe kunnen we ons voorbereiden op de mogelijkheid van een monetaire crisis?